Przedsiębiorca, który staje się niewypłacalny, winien złożyć wniosek o upadłość przedsiębiorcy w terminie 30 dni od dnia powstania niewypłacalności. Uprawnienie to przysługuje m.in. samemu przedsiębiorcy, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, a także członkowi organu, który reprezentuje osobę prawną (przykładem może być członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). Niezłożenie wniosku o upadłość przedsiębiorcy w terminie rodzi określone sankcje.

Kto powinien złożyć wniosek o upadłość przedsiębiorcy?

Jak wspomniałem wyżej, w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej osobą uprawnioną jest sam przedsiębiorca. Jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna) albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną (np. spółka jawna, spółka komandytowa), obowiązek spoczywa na każdym, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami. 

Warto dodać, że osobą, która nie jest zobowiązana do złożenia wniosku o upadłość przedsiębiorcy jest prokurent. Mimo tego, że czynności takiej może dokonać, to w przypadku jej braku - nie ponosi odpowiedzialności. 

Jeżeli organ prowadzący sprawy i reprezentujący dłużnika jest wieloosobowy, to obowiązek spoczywa na każdym z członków organu. Nawet jeśli pozostali członkowie się temu sprzeciwiają.

Sankcje za niezłożenie wniosku o upadłość przedsiębiorcy

Biorąc pod uwagę fakt, że postępowanie upadłościowe służy zaspokojeniu wierzycieli w korzystniejszy dla nich sposób niż ma to miejsce w przypadku wielu postępowań egzekucyjnych, to niedopełnienie obowiązku wynikającego z ustawy prawo upadłościowe przez dłużnika zostało obwarowane określonymi sankcjami:

1. odpowiedzialność cywilna wynikająca z art. 21 ust. 3 ustawy prawo upadłościowe: "osoby (...) ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie (red: 30 dni), chyba że nie ponoszą winy. Osoby te mogą uwolnić się od odpowiedzialności, w szczególności jeżeli wykażą, że w terminie określonym w ust. 1 otwarto postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu";
2. odpowiedzialność cywilna wynikająca z art. 299 kodeksu spółek handlowych: "jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania";
3. odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. i s.a. wynikająca z art. 116 par. 1 ordynacji podatkowej za zobowiązania podatkowe;
4. odpowiedzialność osób trzecich z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne;
5. odpowiedzialność karna w związku z art. 586 kodeksu spółek handlowych: "kto, będąc członkiem zarządu spółki albo likwidatorem, nie zgłasza wniosku o upadłość spółki handlowej pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki - podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku".
6. odpowiedzialność z tytułu zakazu prowadzenia działalności gospodarczej.

Warto również dodać, że brak wniosku o upadłość przedsiębiorcy złożonego w terminie może negatywnie wpływać na możliwość ogłoszenia upadłości konsumenckiej.

---

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnika, to skontaktuj się z nami:

58 380 26 56 lub email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.